Ölçüm ve Kontrol İstasyonlarında Uyulması Gereken Standartlar

Barajlar, göletler, akarsular, kanalların seviye ve debi ölçümlerinde, içme suları analiz sistemlerinde, meteorolojik gözlem istasyonlarında, taban suyu ve YAS (yeraltı suyu) çok parametreli ölçüm sistemlerinde kullanılan sensörler ve ölçülen verilerin yönetilmesine ilişkin teknik şartnameler oluştururken bazı usul ve esasların belirlenmesi gerekir.

Bir gözlem istasyonu aynı anda baraj seviyesi, su kalitesi, su sıcaklığı, barajın birden fazla cebri borusundan çıkan su miktarı ve baraj çevresindeki meteorolojik olayları gözlemleyebilme yeteneğine sahip kapasitede olmalıdır. Çeşitli kurumlar teknolojik anlamda veri toplama ve bunların kullanılmasına ilişkin standartları belirleyen protokoller hazırlamış ve bunları teknik şartnamelerine eklemiştir. Bunun yakın tarihte yaşanmış en etkili örneği OSOS (Otomatik Sayaç Okuma Sistemi) protokolüdür.

OSOS (Otomatik Sayaç Okuma Sistemi)

OSOS (Otomatik Sayaç Okuma Sistemi) bu kontrol merkezinin önde gelen unsurlarından biridir.

Otomatik Sayaç Okuma Sistemi; tüketici tarafında ölçümde kullanılan elektrik sayaçlarının uzaktan haberleşmeye uygun hale getirilerek tek bir merkezden verilerin izlenmesidir.

OSOS’un Faydaları;
  • Abonelerin tüketimleri, saatlik olarak her gün okunmakta ve olası hataların ay sonu gelmeden kontrol edilebilmesi mümkün olmaktadır
  • Akım-gerilim kesinti bilgilerinin alınarak akım ve gerilim trafosu arızaları gibi ölçü sisteminde meydana gelen arızaların belirlenerek gerekli müdahalenin en kısa zamanda yapılmasını sağlamaktadır.
  • Sistemsel hatalar sonucunda oluşan abone şikâyetlerine daha hızlı ve güvenilir çözümlerin bulunması sağlanmaktadır.
  • Sunulan arayüz ile birlikte abonelere ve tedarikçilerine enerji tüketimlerini izleyebilme olanağı sunulmaktadır.
  • Sahada bulunan sayaçlardan alınan yük profillerine bağlı olarak tüketici profiline göre tüketim analizleri ve talep tahmin işlemlerin de kullanılarak tutarlı veriler ile tahminlerin tutturulması ve dengesizlik maliyetlerinin azaltılması sağlanmaktadır.
  • Kullanılan OSOS sistemi ile uzaktan okuma sayesinde motorlu taşıtlar kullanılmadığı için CO2 salınımı azalmakta ve çevre dostu bir sistem oluşturulmaktadır.
  • Teknik veya Teknik olmayan kayıp analizlerinin doğru ve tutarlı bir şekilde yapılarak kayıp-kaçak oranının minimize edilmesi sağlanmaktadır.
  • Geçmişe dönük tüketimlerin saklanması ve gerektiğinde kullanılması sağlanmaktadır.
  • Enerji verimliliğinin artırılarak enerji maliyetlerinin düşürülmesi için gerekli alt yapının oluşturulmasına imkan sağlamaktadır.

MODBUS Veri Aktarım Protokolü…

Tüm Sensörlerin Ortak Buluşma Noktası Kararlılık ve Güvenli iletişimin Simgesi…

Modbus; bilgisayarda nasıl USB ortak bir bağlantı arabirimi ise, endüstriyel cihazlarda da odur.

Tüm sensörlerin, endüstriyel PC datalogger ve PLC lerin birbirleri ile iletişime geçebilmeleri ve veri paylaşımında kullanılan, 1979 yılında Modicon(bugünkü Schneider) firması tarafından geliştirilen evrensel ortak bir protokoldür.

Hayatımızda farkında olmadan kullandığımız birçok cihaz,  ürün belirli standartları karşıladığı için, birçok ülkede sorunsuz bir şekilde kullanılmaktadır.

Bunlardan bazıları;

Şebeke elektriğinden cihazların doğru şekilde faydalanması için kullanılan 220V pirizler ve fişler

Ortak bir dilden konuşmak,sizcede daha mantıklı değil mi?

Yaşadığımız teknoloji çağında her insanın farkında bile olmadan hayatını kolaylaştıran standartlar vardır.

Örneğin cep telefonunuz eve geldiğinizde bizlere hiçbir işlem yaptırmadan modeme kablosuz olarak bağlanabilir. Hem de hangi marka telefonu veya hangi model modemi kullandığımızın hiçbir farkı olmadan.

Çünkü küresel olarak standartlaşmış ve birbiriyle uyumlu kablosuz bağlantı için kabul edilen Wi-Fi standartı tüm teknoloji üreticileri tarafından benimsenmiş durumdadır.

Flash bellekler, USB (UNİVERSAL SERİAL BUS) üzerinden iletişime geçiyorlar ve bilgisayarlar marka/model farkı olmaksızın USB üzerinden veri okuyup yazabiliyorlar. Bilgisayarınıza herhangi bir cihaz bağlamak istediğinizde, cihazın USB soketini kullanmanız hiçbir işlem yapmadan bağlantı kurmanızı sağlar.

Bilgisayar ile etkileşim halinde çalışmak üzere üretilen tüm cihazlar USB standartına sahip olarak üretiliyor. Bunun sebebi tüm bilgisayarların USB standartını destekliyor olması.

Dünyada ileri gelen tüm endüstriyel cihaz üreticileri de,  bilgisayarlarımız veya cep telefonlarımızın sahip olduğu standartlar gibi PLC’lerde MODBUS’a sahip olarak üretiliyor.

Bunun sayesinde global standartları yakalamış, endüstri 4.0’a erişebilmiş PLC ve içerisindeki yazılımla işleyen bir sistem haline geliyor ve hemen hemen tüm sensör tipleri ile çalışan, tek haberleşme kanalını kullanarak verileri kayıpsız olarak ileten küresel standartlara sahip oluyor.

MODBUS Protokolünü Kullanan Dünya genelindeki başlıca Firmalar;

Dijital Ölçüm Tekniklerinin Tercih edilmesi…

Analog ve Dijital veri aktarımı arasında en basit anlatımla kapasite farkı mevcuttur. Dijital veriler daha kalitelisi yüksek ve gerçekçi sonuçlar almamızı sağlar.

Dünyada yakın gelecekte bunun yaşanmış en bilinen örneği analog TV alıcılar ve dijital TV alıcı kutuları arasında yaşanan devrim niteliğindeki yenilikler ve kalite farklarıdır.

1-) Hidrostatik Seviye Sensörü;

Su seviyesinin belirlenmesi için MODBUS destekli sensör kullanıldığında, basınç ve sıcaklık olmak üzere 2 adet parametrenin verileri yönetim cihazına kayıp yaşanmadan iletmektedir .

Analog veri iletim yöntemi kullanılan sensörlerde ise parametrenin elektrik akımı olarak iletilmesinden dolayı kablo mesafesi, sıcaklık, nem gibi faktörlerden olumsuz etkilenerek hatalı ölçümlere sebep olmaktadır.

2-) Çok Parametreli Hidrostatik Sensör;

Su seviye ve kalitesinin sürekli ölçümünde MODBUS kullanıldığında su seviyesi,su sıcaklığı ve su kalitesi olmak üzere 3 adet parametresi bulunmaktadır.

Analog veri ölçüm yönteminde bu mümkün değildir.